Πνευμοθώρακας

Τι είναι ο πνευμοθώρακας;

Είναι ουσιαστικά ένας πνεύμονας που δεν είναι πλέον εκπτυγμένος δηλαδή φυσιολογικά γεμάτος με αέρα (φουσκωμένος). Είναι όπως λέμε ένας πεσμένος πνεύμονας.

Γιατί συμβαίνει αυτό;

Ο πνεύμονας ‘πέφτει’ ‘ξεφουσκώνει’ όταν αέρας φεύγει από μέσα  του και χάνεται στο χώρο ανάμεσα στο θωρακικό τοίχωμα (π.χ τα πλευρά από τη μέσα τους μεριά) και τον ίδιο τον πνεύμονα. Αυτός ο αέρας σπρώχνει τον πνεύμονα να ξεκολλήσει απο το θώρακα και να πέσει  δηλαδή να μην ειναι πλέον φουσκωμένος και κατα συνέπεια να μη μπορεί ο ασθενής να αναπνεύσει από την πλευρά αυτή.

Ποιά αίτια προκαλούν πνευμοθώρακα;

Κάκωση Θώρακος: κλειστό ή διατιτραίνον τραύμα ακόμη και από ιατρικούς χειρισμούς

Πνευμονικά νοσήματα: ΧΑΠ, εμφύσημα, κυστική ίνωση, πνευμονία

Ρήξη μικρών φυσσαλίδων στην επιφάνεια του πνεύμονα (μπούλες)

Μηχανικός αέρισμός σε μονάδα εντατικής θεραπείας (λόγω υψηλών πιέσεων που αναπτύσσονται μέσα στο κύκλωμα του αναπνευστήρα)

Ποιοί είναι οι γνωστοί παράγοντες κινδύνου;

• Αρρεν φύλο- είναι πιο συχνός στους άντρες απο ότι στις γυναίκες
• Κάπνισμα- ισχύει οτι ο κίνδυνος και ο αριθμός των τσιγάρων και τα χρόνια καπνίσματος είναι ανάλογα ακόμη και χωρίς κλινική εικόνα εμφυσήματος
• Ηλικία- Συνηθέστερη η ρήξη υπεζωκοτικών φυσσαλίδων σε άτομα μεταξύ 20-40 ετών ιδίως σε ψηλά και αδύνατα άτομα
• Γενετικοί παράγοντες- Μπορεί να συμβεί μέσα σε οικογένειες και αυτό υποδηλώνει την πιθανότητα γενετικής προδιάθεσης
• Πνευμονικά νοσήματα- ιδίως Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (Χ.Α.Π) και Πνευμονικό Εμφύσημα
• Μηχανικός αέρισμός – σε ΜΕΘ
• Ιστορικό προηγηθέντος πνευμοθώρακος- όποιος είχε πνευμοθώρακα έχει αυξημένη πιθανότητα να ξαναπάθει πνευμοθώρακα μέσα σε ένα- δύο χρόνια μετά το επεισόδιο εκτός έαν υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση

Τι συμπτώματα μπορεί να έχει ο πνευμοθώρακας;

Αιφνίδιος πόνος συνήθως και δυσκολία στην σωστή αναπνοή….Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να είναι βέβαια και απειλητική για τη ζωή κατάσταση.

Αιφνίδια έναρξη δύσπνοιας και θωρακικού πόνου σημαίνει πως ούτως ή άλλως υπάρχει κάποιο πρόβλημα υγείας που χρήζει περαιτέρω διερεύνησης. Σε τέτοια συμπτώματα ο πνευμοθώρακας είναι μία δυνητική διάγνωση και η αναζήτηση ιατρικής φροντίδας πρέπει να είναι άμεση.

Πως γίνεται η Διάγνωση του πνευμοθώρακα;

Γενικά η διάγνωση του πνευμοθώρακος γίνεται με ακτινογραφία Θώρακος και στις περισσότερες πλέον περιπτώσεις χρησιμοποιούμε και Αξονική Τομογραφία για να αναζητήσουμε και την παρουσία φυσσαλίδων ή άλλης ενδοπνευμονικής παθολογίας.

Θεραπεία

Η τοποθέτηση ενος σωλήνα μέσα στο θώρακα ανάμεσα στα πλευρά για να αφαιρεθεί ο αέρας αυτός και να εκπτυχθεί ξανά ο πνεύμονας.

Σε ορισμένες περιπτώσεις με πολύ μικρό και ασυμπτωματικό πνευμοθώρακα και σε συνθήκες πολύ καλής παρακολούθησης και ετοιμότητας μπορεί να αφεθεί και ένας μικρός πνευμοθώρακας να επουλωθεί με απορρόφηση του αέρα κι απο μόνος του.

Με εισαγωγή σωλήνα ή βελόνης

Ο σωλήνας ή η βελόνη που εισάγεται μέσα στο θώρακα συνδεέται με μία φιάλη παροχέτευσης θώρακος (ή με σύριγγα η βελόνη) και με τον τρόπο αυτό συνεχώς αφαιρείται αέρας απο τη θωρακική κοιλότητα. Έτσι   δίνεται η δυνατότητα στον πνεύμονα να επανεκπτυχθεί στη σωστή του θέση.

Χειρουργική επέμβαση
Εάν η τοποθέτηση του σωλήνα δεν λύσει το πρόβλημα τότε θα πρέπει να γίνει μια χειρουργική επέμβαση. Με μια μικρή τομή γίνεται εκτομή της φυσσαλίδας ή των φυσσσαλίδων που χάνουν αέρα και τις αποκλείουν οριστικά. Η επέμβαση αυτή μπορεί να γίνει και από δύο ή τρεις μικρές τρύπες στο θώρακα με τη χρήση μιάς κάμερας. Η επέμβαση τότε λέγεται Θωρακοσκοπική και ανήκει στις λεγόμενες VATS (VIDEO ASSISTED THORACIC SURGERY) επεμβάσεις. Σε όλες σχεδόν τις περιπτώσεις γίνεται αφαίρεση και της εσωτερικής στιβάδας του θωρακικού τοιχώματος (τοιχωματικός υπεζωκότας) σε άλλοτε άλλη έκταση με σκοπό να κολλήσει ο πνεύμονας πιο εύκολα στο τοίχωμα και να μην ξαναξεκολλήσει απο εκεί. Αυτό ονομάζεται ΠΛΕΥΡΟΔΕΣΗ. Συνήθως μετά 4 ημέρες ο ασθενής εξέρχεται από το νοσοκομείο. Βασική προϋπόθεση είναι να έχει εκπτυχθεί ο πνεύμονας και να μην υπάρχει απώλεια αέρα στη φιάλη.

Επιμέλεια
Παναγιώτης Χουντής – Χειρούργος Θώρακα-Καρδιάς, Διευθυντής Θωρακοχειρουργικού Τμήματος Doctors’ General Clinic, Διευθυντής της Θωρακοχειρουργικής Κλινικής του ΝΝΑ