Βρουξισμός
ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΒΡΟΥΞΙΣΜΟΣ
Ο Βρουξισμός είναι μια ακούσια περιαγωγική κίνηση της κάτω γνάθου, όταν βρίσκεται σε θέση κεντρικής σύγκλεισης, δηλαδή όταν το στόμα είναι κλειστό και οι μασητικές επιφάνειες των δοντιών της άνω και της κάτω γνάθου έρχονται σε συνεχή επαφή. Πιο απλά, βρουξισμός είναι ο ακούσιος επαναλαμβανόμενος τριγμός των δοντιών, που συμβαίνει σε μη καθορισμένη χρονική βάση.
ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ
Οι κυριότερες δυνητικές επιπτώσεις του βρουξισμού είναι:
– Κάταγμα ή και απώλεια δοντιών
– Βραδεία αποτριβή της αδαμαντίνης των δοντιών με αποκάλυψη σταδιακά της οδοντίνης (εσωτερικό του δοντιού)
– Τραυματισμός του εσωτερικού μέρους της παρειάς
– Πόνος στην κροταφογναθική διάρθρωση
– Αμφίπλευρη συγχειλίτιδα
– Πονοκέφαλοι
– Ωταλγίες
– Πόνος στο πρόσωπο
– Μείωση της μεσογναθικής απόστασης (της απόσταση του μέσου της άνω γνάθου από το μέσο της κάτω γνάθου)
– Παρέκκλιση της γνάθου
– Υπερευαισθησία δοντιών
Όταν ο βρουξισμός είναι σε προχωρημένη φάση, η εντύπωση που αποκομίζει ένα άτομο που βλέπει έναν ασθενή με βρουξισμό, είναι ότι δεν έχει δόντια, όπως π.χ είναι η εμφάνιση κάποιων ηλικιωμένων ανθρώπων χωρίς δόντια. Ο βρουξισμός μπορεί να είναι ενοχλητικός για τους ανθρώπους, που ζουν μαζί με το βρουξιστή, εξαιτίας του ήχου του τριξίματος των δοντιών. Ο βρουξισμός στα παιδιά συνήθως δεν επιδρά στα παιδικά δόντια, ενώ πολλές περιπτώσεις περνούν απαρατήρητες. Συχνά στα παιδιά ο βρουξισμός διακόπτεται στην εφηβεία. Επίσης πολλά παιδιά σταματούν το βρουξισμό μετά την απώλεια των παιδικών δοντιών, καθώς τα μόνιμα είναι πιο ευαίσθητα στον πόνο.
ΠΟΙΑ ΕΊΝΑΙ Η ΑΙΤΙΑ
Ως τα κυριότερα αίτια του βρουξισμού, θεωρούνται τα ακόλουθα:
– Ψυχολογικές συνιστώσες. Το έντονο άγχος, η ψυχική φόρτιση, η νευρική υπερένταση καθώς και η εν γένει προσωπικότητα του ατόμου που πιθανόν χαρακτηρίζεται από αγχώδη ή επιθετικά στοιχεία
– Οδοντογενή προβλήματα
– Κακή σύγκλειση των γνάθων, έλλειψη οδόντων, κακή ευθυγράμμιση οδόντων, κακοτεχνίες από προηγηθείσες οδοντιατρικές εργασίες
– Άλγος της κροταφογναθική αρθρώσεως ή των μασητηρίων μυών
– Στα παιδιά ο βρουξισμός μπορεί να αποτελεί την απάντηση στην εκδήλωση άλγους κάποιας άλλης περιοχής του σώματος (π.χ ωταλγία, φαρυγγαλγία). Επίσης μπορεί, όπως και στους ενήλικες, να εκδηλώνεται ως αντίδραση σε έντονο στρές και ψυχολογική πίεση. Επιπλέον, θεωρείται ότι τα υπερκινητικά παιδιά εμφανίζουν ίσως σε μεγαλύτερο ποσοστό τριγμό δοντιών ή σφίξιμο γνάθων.
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΒΡΟΥΞΙΣΜΟ
Κατά τη διάρκεια του τακτικού οδοντιατρικού ελέγχου ,συχνά γίνεται έλεγχος για σημεία βρουξισμού. Αυτός συνήθως επιβεβαιώνεται από την παρουσία επιπεδωμένων φυμάτων των δοντιών.
Η θεραπεία που θα επιχειρηθεί, εξαρτάται από πολλούς παράγοντες μεταξύ των οποίων η έκταση της νόσου, η ηλικία, το ατομικό ιστορικό, η δεκτικότητα του ασθενούς στην εφαρμογή διαφόρων τεχνικών, οι προσδοκίες για την εξέλιξη της. Έτσι, κατά περίπτωση επιχειρείται:
– Προσπάθεια αντιμετώπισης διαταραχών σύγκλισης ή άλλων οδοντιατρικών προβλημάτων, που μπορεί να ευθύνονται μερικώς για την εμφάνιση βρουξισμού
– Αποκατάσταση των φθαρμένων και υπερευαίσθητων δοντιών, που προκάλεσε ο βρουξισμός με εμφράξεις (σφραγίσματα), απονευρώσεις, γέφυρες, τεχνητές οδοντοστοιχίες, κ.α
– Προσπάθεια ανακούφισης του άγχους, με ψυχολογική υποστήριξη
– Χρήση νυχτερινού νάρθηκα τριγμού. Ο νάρθηκας αυτός κατασκευάζεται ειδικά για κάθε ασθενή και μπορούμε να τον προσομοιάσουμε με τους προστατευτικούς νάρθηκες, που φορούν οι ποδοσφαιριστές. Τοποθετείται στα πάνω ή στα κάτω δόντια, με κριτήριο την καλύτερη εφαρμογή και την διευκόλυνση του ασθενούς. Με τον νάρθηκα, βέβαια, δεν σταματά ο βρουξισμός, αντιμετωπίζονται οι επιπτώσεις του, καθώς οι ακούσιες κινήσεις της κάτω γνάθου γίνονται πάνω στο νάρθηκα, με αποτέλεσμα να προστατεύονται τα δόντια από την αποτριβή που προξενεί ο βρουξισμός. Ο νυκτερινός νάρθηκας απομακρύνεται κατά την διάρκεια γεύματος, ενώ η διάρκεια της εφαρμογής του μπορεί να είναι από βδομάδες μέχρι πολλούς μήνες. Συνήθως μετά τις πρώτες εφαρμογές γίνεται καλά ανεκτός
– Δίδονται σχετικές οδηγίες προς τους ασθενείς, όπως: Μείωση της κατανάλωσης οινοπνευματωδών ποτών και ροφημάτων που περιέχουν καφεϊνη (καφές, κοκα -κόλα, κ.α.). Απαγόρευση της μάσησης μαστίχας, καθώς οδηγεί σε σύσφιγξη των μυών της γνάθου. Προσπάθεια χαλάρωσης των μυών της γνάθου, με συχνή εφαρμογή πετσέτας βρεγμένης με ζεστό νερό, επάνω στα μάγουλα μπροστά από το λοβίο των αυτιών.