ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ – ΓΕΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ 

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου δεν παρουσιάζει υπεροχή σε κάποιο από τα δυο φύλα. Η συνήθης ηλικία εμφάνισης της νόσου είναι τα 65 έτη ενώ σπάνια οι πάσχοντες είναι κάτω από 25 ετών. Συνήθως πρόκειται για αδενοκαρκίνωμα που εξορμάται από το κυλινδρικό μονόστιβο επιθήλιο. Ο βαθμός διαφοροποίησης των νεοπλασματικών κυττάρων ποικίλει. Σε καλά διαφοροποιημένα αδενοκαρκινώματα τα κύτταρα σχηματίζουν αδένες όμοιους με τους φυσιολογικούς.
Μακροσκοπικώς οι νεοπλασίες του παχέος εντέρου διακρίνονται σε:

• Πολυποειδής ή ανθοκραμβοειδής. Πρόκειται για συμπαγή μάζα που προβάλλει στον αυλό του εντέρου και παρουσιάζει ταχεία αύξηση του μεγέθους. Η επιφάνεια του είναι ανώμαλη και εμφανίζει νέκρωση και μικροσκοπική αιμορραγία. Εντοπίζεται συχνότερα στο τυφλό.

• Ελκωτικός. Καταλαμβάνει τμήμα ή ολόκληρο τον εντερικό αυλό και συνεπώς μπορεί να προκαλέσει στένωση. Έχει ρυπαρό πυθμένα και ανώμαλα χείλη.

• Δακτυλιοειδής ή στενωτικός. Καταλαμβάνει όλο τον αυλό και εντοπίζεται κυρίως στο σιγμοειδές και στο κατιόν.

• Διηθητικός. προκαλεί πάχυνση του εντερικού τοιχώματος και εμφανίζεται συνήθως στην ελκώδη κολίτιδα.

• Κολλοειδής. Πρόκειται για μεγάλη μάζα που εμφανίζει εξέλκωση και διήθηση.
Τρόποι μετάδοσης.

• Λεμφογενώς. Αποτελεί τον πιο συνηθισμένο τρόπο διασποράς. Όταν το νεόπλασμα ξεπεράσει το εντερικό τοίχωμα η διήθηση των επιχώριων λεμφαδένων αγγίζει το 90%. Η διήθηση των λεμφαδένων είναι ανεξάρτητη του μεγέθους της νεοπλασίας. Επιπλέον είναι δυνατόν μεταξύ των προσβεβλημένων λεμφαδένων και της νεοπλασίας να παρεμβάλλονται υγιείς αδένες.

• Κατά συνέχεια ιστού. Οι νεοπλασίες του εντέρου συνήθως επεκτείνονται κυκλοτερώς και μπορούν να καταλάβουν ολόκληρη την περίμετρο του εντέρου.

• Αιματογενώς. Μέσω της πυλαίας φλέβας ο καρκίνος του παχέος του εντέρου είναι μεθίσταται στο ήπαρ και μέσω των οσφυϊκών και σπονδυλικών φλεβών στον πνεύμονα και στα οστά.

• Μέσω της περιτοναϊκής κοιλότητας. Συνήθως οι μεταστατικές μάζες εντοπίζονται στην ορθοκυστική και ορθομητρική περιοχή.

• Περινευρικώς. Η διήθηση του περινευρικού χώρου επιτρέπει και την εξάπλωση της νόσου κατά μήκος των νεύρων του παχέος εντέρου.

ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΑΙΤΙΕΣ – ΠΩΣ ΠΡΟΚΑΛΕΙΤΑΙ Ο ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ 

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου αποτελεί πολυπαραγοντική νόσο για την οποία ευθύνονται κληρονομικοί αλλά και περιβαλλοντικοί παράγοντες.

• Είναι γνωστό ότι η κληρονομικότητα σχετίζεται με τη νόσο. Οι άμεσοι συγγενείς των πασχόντων έχουν διπλάσια πιθανότητα εκδήλωσης της νόσου. Αν και ο βαθμός και ο τρόπος επίδρασης γενετικών παραγόντων στην εκδήλωση της νόσου παραμένει άγνωστος πρόσφατες έρευνες αποδεικνύουν πως ασθενείς με μετάλλαξη του γονιδίου APC το οποίο είναι υπεύθυνο για την κληρονομική αδενωματώδη πολυποδίαση έχουν 100% μεγαλύτερο κίνδυνο εκδήλωσης καρκίνου.

• Επιδημιολογικές μελέτες συνδέουν τον καρκίνο του παχέος εντέρου με δίαιτα υψηλή σε κρέας και ζωικά λίπη και χαμηλή σε φυτικές ίνες. Ο καπνός, η κατάχρηση αιθυλικής και η παχυσαρκία έχουν ενοχοποιηθεί για την νόσο.

• Ασθενείς με νόσο του Crohn και ελκώδη κολίτιδα παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης αδενοκαρκινώματος.

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ 

H συμπτωματολογία καθορίζεται από την εντόπιση του νεοπλάσματος και το μέγεθος του.

Δεξιόν κόλον

Η κλινική εικόνα του καρκίνου του δεξιού κόλου είναι ασαφής και αόριστη διότι:

• Το περιεχόμενο του τελικού ειλεού προς το τυφλό είναι υδαρές.

• Το εύρος του αυλού του δεξιού κόλου είναι μεγαλύτερο από αυτό του αριστερού.

• Ο καρκίνος του δεξιού κόλου είναι συνήθως ανθοκραμβοειδής και όχι στενωτικός.

Αναλυτικά τα συμπτώματα που παρουσιάζει ένας ασθενής με νεοπλασία στο δεξιό κόλο είναι:

• Ωχρότητα, εύκολη κόπωση και δύσπνοια στην κόπωση εξαιτίας της αναιμίας η οποία προέρχεται από τη μικροσκοπική αιμορραγία του όγκου.

• Δυσπεπτικά ενοχλήματα τα οποία λανθασμένα μπορεί να αποδοθούν σε πάθηση άλλων ενδοκοιλιακών οργάνων.

• Ψηλαφητή μάζα στο δεξιό λαγόνιο βόθρο.

Αριστερό κόλον

Τα συμπτώματα του καρκίνου του αριστερού κόλου είναι περισσότερο χαρακτηριστικά και περιλαμβάνουν:

• Αλλαγή των συνηθειών του εντέρου, είτε υπό μορφή δυσκοιλιότητας είτε υπό μορφή διαρροϊκών κενώσεων.

• Αίμα στα κόπρανα που συνήθως είναι ανάμικτο με κόπρανα και βλέννη.

• Παρουσία ψηλαφητής μάζας συνήθως υποδηλώνει προχωρημένη νόσο.

• Πλήρη ή ατελή εντερική απόφραξη, εξαιτίας του στενότερου αυλού, του συμπαγούς περιεχόμενου και του στενωτικού τύπου της νεοπλασίας.

Ορθό

• Το συχνότερο σύμπτωμα είναι η αποβολή καθαρού αίματος. Σπάνια πρόκειται για μεγάλη αιμορραγία. Πολλές φορές η αιμορραγία αυτή που μπορεί να είναι επίμονη και να συνοδεύεται από πρόσμιξη βλέννης αποδίδεται σε αιμορροϊδοπάθεια .

• Τεινεσμός και αίσθημα ατελούς αφόδευσης.

• Συρίγγια εξαιτίας διήθησης άλλων οργάνων, όπως ορθοκυστικά και ορθοκολπικά.

Η κλινική εξέταση σε αδενοκαρκίνωμα μπορεί να αναδείξει ψηλαφητή μάζα, ασκιτική συλλογή, ηπατομεγαλία και λεμφαδενοπάθεια.

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ : ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ

Οι επιπλοκές της νόσου είναι:

• Εντερική απόφραξη

• Αιμορραγία

• Διάτρηση

ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ Η ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ 

Κατά τη διάγνωση πρέπει να λαμβάνουμε κατά νου ότι ο καρκίνος του παχέος εντέρου σε αρχικά στάδια μπορεί να είναι ασυμπτωματικός ή να έχει μη ειδικά συμπτώματα.

• Οι ασθενείς με εντερική νεοπλασία μπορεί να εμφανίσουν μάζα κατά την ψηλάφηση και κατά τη δακτυλική εξέταση.

• Η ενδοσκοπική εξέταση είναι σημαντική διότι ελέγχεται ολόκληρο το παχύ έντερο.

• Ο βαριούχος υποκλυσμός εξακολουθεί να αποτελεί σημαντικό διαγνωστικό μέσο.

• Η βιοψία του εντέρου η οποία συνδυάζεται με τον ενδοσκοπικό έλεγχο μας παρέχει στοιχεία για τον τύπο της νεοπλασίας.

• Ο αιματολογικός έλεγχος δεν είναι διαγνωστικός πληροφορεί όμως για τη γενική κατάσταση της υγείας του ασθενούς.

• Η αξονική τομογραφία, ο υπέρηχος κοιλίας, η ακτινογραφία θώρακας καθώς και περαιτέρω απεικονιστικές εξετάσεις όπως η ενδοφλέβια πυελογραφία χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο της επέκτασης της νόσου.

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ 

Η θεραπευτική αντιμετώπιση του καρκίνου του παχέος είναι κατά κύριο λόγο χειρουργική. Οι επεμβάσεις διακρίνονται σε ριζικές και παρηγορητικές.

Οι ριζικές επεμβατικές μέθοδοι έχουν σκοπό την εκτομή τμήματος του εντέρου με την αφαίρεση των επιχώριων λεμφαδένων με το σύστοιχο μεσόκολο.

Οι παρηγορητικές εφαρμόζονται σε περίπτωση που υπάρχουν μεταστατικές εστίες ή όταν δεν είναι εφικτή η εκτομή του όγκου.

Συμπληρωματική της χειρουργικής αποκατάστασης είναι η χημειοθεραπεία και η ακτινοθεραπεία. Η 5-Fluorouracil συνεχίζει να αποτελεί τη ραχοκοκαλιά των χημειοθεραπευτικών σχημάτων τόσο στη μεταστατική όσο και στη μη μεταστατική νόσο. Η ακτινοθεραπεία εφαρμόζεται κυρίως σε τοπικές υποτροπές και σε ανεγχείρητες περιπτώσεις και μπορεί να προσφέρει βελτίωση στην ποιότητα ζωής του ασθενούς.

Τα αδενοκαρκινώματα του παχέος εντέρου εμφανίζουν μεγάλες διαφορές ως προς το βαθμό διαφοροποίησης των κυττάρων. Στην πλειονότητα τους πρόκειται για μέτρια ή καλά διαφοροποιημένα αδενοκαρκινώματα τα οποία έχουν και καλή πρόγνωση. Αντίθετα τα αμετάπλαστα νεοπλάσματα έχουν κακή πρόγνωση. Σε γενικές γραμμές η πορεία της νόσου καθορίζεται από το βαθμό κακοήθειας του όγκου και την επέκταση του.