Δισκοπάθεια
ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΔΙΣΚΟΠΑΘΕΙΑ
Εκφυλιστική Σπονδυλοπάθεια – Δισκοπάθεια της σπονδυλικής στήλης η οποία αφορά στις αρθρώσεις τις σπονδυλικής στήλης, είτε είναι στην αυχενική, είτε είναι στην θωρακική είτε στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης. Για λειτουργικούς λόγους χωρίζουμε την σπονδυλική στήλη σε τρεις μοίρες την αυχενική μοίρα, την θωρακική μοίρα και την οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής μοίρας όπως προείπαμε. Η εκφυλιστική σκολαρθροπάθεια παρουσιάζεται περισσότερο στην αυχενική μοίρα και στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης και πολύ λιγότερο στην θωρακική μοίρα.
Ο λόγος είναι γιατί μέσα στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής μοίρας υπάρχουν πολύ έντονη κινητικότητα, στην δε οσφυϊκή και έντονη κινητικότητα και ιδιαίτερες φορτίσεις, άρση βαρών, σκύψιμο, ανεβοκατέβασμα σκάλας, περιστροφή του σώματος για να πάρουμε κάποιο αντικείμενο ή ακόμα και συνδυασμένες ή μόνες ως κινήσεις. Οι αρθρώσεις της σπονδυλικής στήλης είναι εκείνες που διατάσσονται ως προς την σπονδυλική μονάδα δηλαδή σπόνδυλος – δίσκος – σπόνδυλος και είναι η μεγάλη άρθρωση της σπονδυλικής στήλης και δεύτερον τις αρθρώσεις μεταξύ των σπονδυλικών τόξων του οπισθίου τμήματος του σπονδυλικούς σώματος, οι όποιες είναι οι λεγόμενες σπόνδυλο – σπονδυλικές αρθρώσεις. Στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης είναι πιο μικρές στην θωρακική λίγο μεγαλύτερες, βεβαίως και εκεί είναι αρκετά μεγάλες αρθρώσεις σπόνδυλο – σπονδυλικές.
ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΑΙΤΙΕΣ ΤΗΣ ΔΙΣΚΟΠΑΘΕΙΑΣ
Θα εστιαστούμε λοιπόν στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης, εκείνο που μπορεί να συμβεί στην οσφυϊκή σπονδυλική στήλη, μεταξύ του ενός σπονδύλου και του άλλου όπως είπαμε προηγούμενος είναι ο μεσοσπονδύλιος δίσκος, μπορεί να υπάρχει μια εκφυλιστικού τύπου κατάσταση σε αυτή την περίπτωση, οπότε έχουμε εκφύλιση του μεσοσπονδυλίου δίσκου, είτε από την πάροδο της ηλικίας του ασθενούς είτε από έντονες φορτίσεις και καταπονήσεις που έχουμε συνήθως του δίσκου, με αποτέλεσμα να έχει γίνει μια κατά κάποιο τρόπο καταστροφή ή μερική καταστροφή των διατάξεων της λειτουργικής δομής του δίσκου, των διατάξεων των ινών του με αποτέλεσμα να χαλαρώσει ο περιφερικός δακτύλιος του δίσκου και να έχουμε έξοδο του πυρήνα από την χαλαρωμένη διάταξη των ινών του δακτυλίου με αποτέλεσμα να έχουμε την δισκοκοίλη.
Η δισκοκοίλη λοιπόν είναι μια κατάσταση που συμβαίνει συχνά στην οσφυϊκή και στην αυχενική μοίρα, πιο συχνά στην οσφυϊκή και μπορεί με την σειρά της ανάλογο σε τι βαθμό προβολή είναι, να επηρεάζει ευγενή στοιχεία που είναι πολύ κοντά στην ανατομική δομή του μεσοσπονδυλίου δίσκου, δηλαδή μπορεί να πιέζει τον νωτιαίο μυελό ή μπορεί να πιέζει ρίζες νωτιαίων νεύρων ή και τα δυο.
ΠΩΣ ΕΚΔΗΛΩΝΕΤΑΙ Η ΔΙΣΚΟΠΑΘΕΙΑ
Η εκφυλιστική σπονδυλαρθροπάθεια της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης συνήθως εκδηλώνεται με μια μικρή οσφυαλγία, αν είναι πιο σοβαρά τα πράγματα αυτή η απλή οσφυαλγία δεν παρέρχεται με ένα απλό φάρμακο, είναι με έντονο πόνο στη μέση και ακτινοβολία προς τη ράχη και τις γλουτιαίες περιοχές και σε πιο σοβαρές περιπτώσεις που μιλάμε για κοίλη ή κοίλες μεσοσπονδύλιων δίσκων, έχουμε την οσφυαλγία συν την ισχιαλγία δηλαδή την οσφυοισχιαλγία και πολύ σπανία μόνο ισχιαλγία η οποία εκδηλώνεται με έντονο πόνο, που πολλές φόρες συνδυάζεται με κάψιμο , ή με μούδιασμα του μηρού.
ΜΕΘΟΔΟΙ
Όπως προαναφέραμε στην πρώτη περίπτωση η μέθοδος είναι φαρμακευτική αγωγή, κλινοστατισμός ή αποχή από την εργασία, στην δεύτερη πιο έντονη φαρμακευτική αγωγή, ενέσιμη κυρίως αντιφλεγμονώδη αγωγή και παρατεταμένος κλινοστατισμός. Στη τρίτη περίπτωση σε μεγαλύτερο βάθος χρόνου φαρμακευτική αγωγή και κλινοστατισμός, αποχή από την εργασία και αν τα πράγματα δεν βελτιωθούν, χειρουργική επέμβαση η οποία εξατομικεύεται ανάλογα με το τι έχει συμβεί στην οσφυϊκή σπονδυλική στήλη.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΔΙΣΚΟΠΑΘΕΙΑΣ – ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ
Χωρίζουμε σε τρεις βαθμούς την προβολή του μεσοσπονδυλίου δίσκου. 1ου, 2ου και 3ου βαθμού.
Στην μεν πρώτου βαθμού προβολή τα πράγματα είναι άπλα, με κάποια χαρακτηριστική αντιμετώπιση κλινοστατισμού ή κάποια αντιφλεγμονώδη, συνήθως σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα τα ενοχλήματα παρέρχονται.
Στην 2ου βαθμού, έχουμε πιο μεγάλη προβολή του δισκικού υλικού, είτε κεντρική είτε στο πλάι οπότε πρέπει να πιέζει και τον νωτιαίο και τις ρίζες των νεύρων, εκεί συνήθως πάμε συντηρητικά με κλινοστατισμο και θεραπευτική αγωγή, είτε ενέσιμη αντιφλεγμονώδη, είτε με μυοχάλαση, ή σε δευτέρα βαθμό, ο ασθενείς κάνει κάποιες φυσιοθεραπείες και κυρίως ενίσχυση κοιλιακών και ραχιαίων μυών για να έχει καλύτερο μυϊκό σύστημα, ούτως ώστε να μπορεί να απορροφά τις φορτίσεις και τις δονήσεις και όχι όλα αυτά τα φορτία να πέφτουν στο μεσοσπονδύλιο δίσκο.
Στην 3ου βαθμού προβολή του δίσκου, ηχούμε μια μαζική προβολή του πηκτοειδούς σωλήνα προς τον νωτιαίο μυελό και τις ρίζες των νεύρων. Εκεί συνήθως τα πράγματα είναι πολύ πιο σοβαρά, έχουμε ισχιαλγία, και η ισχιαλγία αυτή είναι πολύ έντονη με κάψιμο στο πόδι με μούδιασμα με μυϊκές αδυναμίες, με μείωση αντανακλαστικών ανάλογα με το ποια ριζά πιέζεται και κατά συνέπεια τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα, η συντηρητική αγωγή σε αυτές τις περιπτώσεις είναι η αρχή αλλά τα περισσότερα περιστατικά δεν ανταποκρίνονται θετικά οπότε σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα, συνήθως 20 με 35 μέρες μέχρι ένα μήνα αν δεν έχουν συνέλκει κυρίως η μυϊκή αδυναμία από το πόδι και βεβαίως αν είναι μυϊκή αδυναμία έντονη πολύ πιο πριν, πάμε χειρουργικά και αποσυμπιέζουμε τον μεσοσπονδύλιο δίσκο με διάφορες χειρουργικές επεμβάσεις.
Οι χειρουργικές επεμβάσεις είναι συνήθως μια μικρή τομή στο πίσω μέρος του τμήματος του σπονδυλικού τόξου και αφαίρεση της κοίλης του δίσκου, αν είναι πιο σοβαρά τα πράγματα και επάλληλοι οι δίσκοι οπότε μιλάμε για σπονδυλική στένωση, θέλει πεταλεκτομή των σπονδυλικών στοιχείων και αν χρειαστεί και σπονδυλοδεσία. Είναι πολύ πιο σοβαρά τα χειρουργεία αυτά, βέβαιος είμαστε πολύ επιφυλακτικοί στα χειρουργεία αυτά γιατί όπως αναφέραμε και παραπάνω είναι ιδιαίτερης βαρύτητας και απαιτούν και χειρουργικό χρόνο μεγάλο και είναι αιμορραγικά χειρουργεία και όταν γίνονται σε σχετικά μεγάλης ηλικίας ασθενής που σχεδόν πάντα υπάρχουν και άλλα προβλήματα, οπότε όσο μπορούμε να είμαστε εμείς οι χειρουργοί επιφυλακτικοί στο να μπορέσουμε να πάμε συντηρητικά τον ασθενή μας και όχι χειρουργικά.
ΤΙ ΚΑΝΩ ΜΕΤΑ ΤΟ ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙΟ
Σε περιπτώσεις που κατά ανάγκην πρέπει να καταφύγουμε στη χειρουργική επέμβαση, οπωσδήποτε πρέπει να ακολουθηθεί μια μετεγχειρητική πορεία για να αποδώσει αυτή καθεαυτή η χειρουργική επέμβαση. Η μετεγχειρητική πορεία περιλαμβάνει, αποχή από άρσεις βαρών, σκύψιμο ειδικά σε περιπτώσεις που έχουν χρησιμοποιηθεί υλικά σπονδυλοδεσίας και οστικά μοσχεύματα, οπωσδήποτε χρήση ισχυρής ζώνης οσφύος με μπανέλες και σταδιακή επανένταξη του ασθενούς στην εργασία του, ειδικά ένα αυτή είναι βαριά. Για παράδειγμα ένας οδηγός ή ένας εργάτης οικοδομής δεν θα πάει να εργαστεί στις 15 πρώτες μέρες μετά το χειρουργείο, άλλα θα τον κρατήσουμε και 2 και 3 μήνες εκτός της βαριάς εργασίας.
Ένας ασθενής γραφείου μπορεί να επιστρέψει γρήγορα στην εργασία του με την ζώνη του βεβαίως, αποφεύγοντας φυσικά τις έντονες καταπονήσεις (σκάλες, άρσεις βαρών κλπ). Κάτι που χρειάζεται μεγάλη προσοχή είναι η συνενίσχυση ιερονωτιαιων ραχιαίων και κοιλιακών μυών ούτος ώστε να έχουμε ένα καλό μυϊκό σύστημα στήριξης. Οι μύες αυτοί όσο καλυτέρα τους έχουμε γυμνάσει τόσο καλυτέρα θα κρατήσουν τα φορτία και δεν θα τα διοχετεύσουν στους μεσοσπονδύλιους δίσκους ή στα υλικά σπονδυλοδεσίας που έχουν χρησιμοποιηθεί.
Οι Ασκήσεις κοιλιακών και ραχιαίων μπορούν να γίνουν με τις κλασσικές μεθόδους της Σουηδικής γυμναστικής, άνω κοιλιακών με τον κορμό, κάτω κοιλιακών με κινήσεις των ποδιών, ψαλιδάκια, χιαστοί ποδήλατο. Ένα πρόγραμμα κολύμβησης θα ήταν επίσης εξαιρετική επιλογή και το οποίο είναι καλό να εφαρμόζεται και προ-εγχειρητικα σε κάποιες περιπτώσεις ώστε να έχουμε καλή μυϊκή ισχύ πριν από την επέμβαση, που ούτος ή άλλως χρειάζεται αλλά και γιατί μπορεί ο ασθενής αυτός έστω και την τελευταία στιγμή να αποφύγει την χειρουργική επέμβαση.
ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΣΚΟΠΑΘΕΙΑ
Σε κάποια περιστατικά, επιλεκτικά καθώς δεν γίνεται σε όλα, και κυρίως αν δεν έχουμε μεγάλη προβολή του μεσοσπονδυλίου δίσκου, δηλαδή στην κλασσική σπονδυλαρθροπάθεια – δισκοπάθεια της οσφυϊκής σπονδυλικής στήλης, εκείνη δηλαδή που δεν έχει νευρολογικά φαινόμενα από το ισχιακό η το μηριαίο νεύρο, μπορεί να ακολουθηθεί ένα καλό γυμναστικό πρόγραμμα, με φυσιοθεραπεία δηλαδή διαθερμίες, Tense, Laser που βοηθούν έτσι ώστε να απαλλαγεί ο ασθενής ή να μειωθούν τα υποκειμενικά του ενοχλήματα και τα οποία πρέπει να γίνονται βεβαία σε τακτά χρονικά διαστήματα, περιοδικά, οι ασκήσεις πολύ πιο συχνά.
Άλλη μέθοδος που μπορεί να χρησιμοποιηθεί είναι η Manual Therapy φυσιοθεραπεία, η οποία έχει σκοπό τη κινητοποίηση των σπονδυλικών μονάδων, εφαρμόζονται βελονισμοί αν και αυτό έχει να κάνει με τα υποκειμενικά ενοχλήματα παρά με την ιδία την πάθηση, να μειώσει τα ενοχλήματα του πόνου και του καψίματος. Επίσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί κινησιοθεραπεία Mckenzie και χειροπρακτική οστεοπαθητική αλλά με πάρα πολύ σεβασμό στην σπονδυλική στήλη.
Μελετέας Θ. Ευάγγελος: Ορθοπεδικός Χειρουργός – Τραυματολόγος Εξειδικευμένος στην Χειρουργική της σπονδυλικής στήλης – σκολίωση καθώς και την οστεοπόρωσης. Πτυχιούχος φυσιοθεραπευτής.